Γιατί υπερβαίνουν τα έσοδα τους στόχους του προϋπολογισμού - Οι κίνδυνοι για τις δαπάνες

Του Τάσου Δασόπουλου

Βάσιμες προσδοκίες ότι το 2024 θα είναι ακόμη μια καλή χρονιά για τα φορολογικά έσοδα δίνει το πρώτο τετράμηνο του χρόνου, το οποίο έκλεισε με "καθαρή" υπέρβαση εσόδων 616 εκατ. ευρώ για έσοδα τα οποία καταγράφονται στο τρέχον έτος.

Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία του προϋπολογισμού το τετράμηνο Ιανουαρίου - Απριλίου τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 20,368 δισ. ευρώ, σημειώνοντας υπέρβαση κατά 2,203 δισ. ευρώ ή 12,1% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024.

Ωστόσο, η υπέρβαση αυτή προέρχεται κυρίως: α) από την είσπραξη τον Απρίλιο της πρώτης δόσης του ΕΝΦΙΑ, που είχε προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί τον μήνα Μάιο, εκτιμώμενου ποσού 940 εκ. ευρώ και β) από την καλύτερη απόδοση των φόρων εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων του προηγούμενου έτους που εισπράχθηκαν σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2024 (το συνολικό ποσό των φορολογικών εσόδων που προσμετρώνται στο 2023 φτάνουν τα 647 εκατ. ευρώ).

Αυτό σημαίνει πάντως ότι αν δεν υπολογιστούν τα συνολικά 1,587 δισ. ευρώ αυτά, τότε τα υπόλοιπα 616 εκατ. ευρώ αποτελούν υπέρβαση στην είσπραξη των φόρων του τρέχοντος έτους (ΦΠΑ, ΕΦΚ κ.λπ.).

Γιατί τα έσοδα θα είναι υψηλότερα 

Τις εγγυήσεις για την καλύτερη πορεία των εσόδων και το υπόλοιπο του χρόνου. δίνουν τρεις παράγοντες.

- Η ανάπτυξη της οικονομίας, η οποία για φέτος θα είναι 0,5% υψηλότερη από πέρσι φτάνοντας το 2,5% από το 2% του ΑΕΠ το 2023. Το γεγονός αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της ανεργίας και συνεπώς την αύξηση των εισοδημάτων, τα οποία θα ενισχυθούν περαιτέρω και από τα μέτρα ύψους 2,1 δισ. ευρώ που εφαρμόζονται από την αρχή του χρόνου για εισοδήματα δημοσίου και ιδιωτικού τομέα.

Με την έναρξη της είσπραξης του φόρου εισοδήματος του φορολογικού έτους 2023, άλλη μια γερή ώθηση στα έσοδα αναμένεται να δώσουν τα αυξημένα εταιρικά κέρδη που κατέγραψαν οι επιχειρήσεις κάθε μεγέθους βοηθούντος και του σχετικά υψηλότερου πληθωρισμού.

Επιπλέον, από το τέλος του 2023 έχουν θεσμοθετηθεί μέτρα τα οποία θα αυξήσουν περαιτέρω τα φορολογικά έσοδα κατά περίπου 1,15 δισ. ευρώ.

Συγκεκριμένα για φέτος ισχύουν τα αυξημένα τέλη διανυκτέρευσης για όλα τα καταλύματα που αναμένεται να συγκεντρώσουν περίπου 620 εκατ. ευρώ, τα οποία θα αποτελέσουν τον "κουμπαρά" για την αποκατάσταση ζημιών από φυσικές καταστροφές. Παράλληλα, ο τεκμαρτός τρόπος φορολόγησης των αυτοαπασχολούμενων και των ελευθέρων επαγγελματιών θα φέρει πρόσθετα έσοδα 520 εκατ. ευρώ. Αναμένεται επίσης και ένα κέρδος το οποίο δεν μπορεί να προσδιοριστεί ακόμα από τη γενικότερη προσπάθεια καταπολέμησης της φοροδιαφυγής η οποία ξεκίνησε επίσης από το τέλος του 2023.

Η ανησυχία για τις δαπάνες

Από την άλλη βέβαια, η επικείμενη διαπραγμάτευση με τις Βρυξέλλες για το νέο τετραετές δημοσιονομικό πλάνο και ο διπλασιασμός του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα στο 2,1% του ΑΕΠ από 1,15% του ΑΕΠ το 2023, δείχνουν να ανησυχούν το υπουργείο εθνικής οικονομίας και οικονομικών.

Μια ακόμη ανησυχία, προέκυψε από την τελευταία αναλογιστική μελέτη για το ασφαλιστικό και αφορά την υποχρέωση για την απονομή 30.000 νέων συντάξεων, οι οποίες σύμφωνα με το ΥΠΕΘΟ θα κοστίσουν περίπου 400 εκατ. ευρώ.

Τέλος, άγχος δημιουργεί και η αποκατάσταση των ζημιών από τις καταστροφές του περασμένου Σεπτεμβρίου στη Θεσσαλία και οι δαπάνες που γίνουν φέτος αλλά και το ενδεχόμενο νέων φυσικών καταστροφών, οι οποίες θα μπορούσαν να προκύψουν για το υπόλοιπο του χρόνου.