Ο πόλεμος Ευρώπης με ΗΠΑ και η Ελλάδα

Του Κώστα Στούπα

Ο πόλεμος Ευρώπης με ΗΠΑ και η Ελλάδα...

Οι μεγαλύτερες επενδύσεις που σχεδιάζουν ελληνικές επιχειρήσεις αυτή την περίοδο δεν θα γίνουν στην Ελλάδα, ούτε καν στην Ευρώπη. Η ιστορική τσιμεντοβιομηχανία Τιτάν και τα Ελληνικά Καλώδια (Cenergy) του ομίλου Βιοχάλκο θα επιδοτηθούν από  κάποια  από τα τεράστια προγράμματα Μπάιντεν (συνολικά ξεπερνούν τα 3 τρισ. δολ.) με περισσότερα από 120 εκατ. για να επενδύσουν στις ΗΠΑ.

Οι εξελίξεις αυτές είναι ιδιαίτερα θετικές για τις εισηγμένες στο χρηματιστήριο επιχειρήσεις, αλλά δεν είναι καλές μακροπρόθεσμα για την ελληνική οικονομία. Για την ακρίβεια αποκαλύπτουν τις αδυναμίες τόσο στην Ελλάδα όσο και την Ε.Ε., τις οποίες εκμεταλλεύονται ανταγωνιστές όπως η Κίνα και οι ΗΠΑ.

Η θυγατρική της Τιτάν, η Titan America, παράγει ήδη περισσότερες από τις μισές πωλήσεις του ελληνικού ομίλου στις ΗΠΑ και σχεδιάζει να εισάγει τις μετοχές για διαπραγμάτευση στο αμερικανικό χρηματιστήριο.

Η Cenergy  σχεδιάζει –χωρίς ακόμη να έχει ληφθεί η τελική επενδυτική απόφαση– τη δημιουργία μονάδας παραγωγής καλωδίων προηγμένης τεχνολογίας στις ΗΠΑ, εκτιμώμενου κόστους 300 εκατ. δολαρίων. Η μονάδα σχεδιάζεται να υλοποιηθεί από τη θυγατρική του ελληνικού ομίλου στις ΗΠΑ, τη Hellenic Cables Americas, στη Βαλτιμόρη της Πολιτείας του Μέριλαντ.

Αν κάτι είναι βέβαιο, είναι πως θα ακολουθήσουν και άλλες επιχειρήσεις στον βαθμό που έχουν παρουσία εκεί και μπορούν να ενταχθούν σε κάποιο πρόγραμμα επιδοτήσεων. Οι ελληνικές επιχειρήσεις όμως αποτελούν σταγόνα στον ωκεανό των ξένων επενδύσεων που προσελκύουν οι ΗΠΑ μέσω του εμπορικού και οικονομικού πολέμου που εφαρμόζουν τα τελευταία χρόνια. Υπάρχουν εκατοντάδες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που σχεδιάζουν να εκμεταλλευτούν τα προγράμματα αυτά και αντί να επενδύσουν στην Ευρώπη επενδύουν στις ΗΠΑ.

Τον εμπορικό πόλεμο των επιδοτήσεων βέβαια τον έχει ξεκινήσει προ πολλού η Κίνα, η οποία παρέχει κρατικές στηρίξεις προκειμένου οι εταιρείες να κατακτήσουν και ελέγξουν τις παγκόσμιες αγορές.

Οι ΗΠΑ απαντούν σε αυτό τον πόλεμο με έναν ωκεανό επιδοτήσεων και εξετάζουν την επιβολή ακόμη περισσότερων και υψηλότερων δασμών. Η Ευρώπη όμως βρίσκεται εν μέσω των διασταυρούμενων πυρών ενός εμπορικού και ενεργειακού  πολέμου.

Η απερισκεψία της Γερμανίας να υποταχθεί στις ευαισθησίες των Πρασίνων και να κλείσει τα πυρηνικά εργοστάσια, δένοντας τη χώρα στο άρμα της Ρωσίας, τώρα αρχίζει να έχει επιπτώσεις. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία ανάγκασε την Ευρώπη να περιορίσει την εξάρτηση από το φθηνό φυσικό αέριο της Ρωσίας.

Η γερμανική οικονομία από ατμομηχανή της Ευρώπης εξελίσσεται σταδιακά σε βάρος της. Η βιομηχανική παραγωγή της Γερμανίας μειώνεται και η οικονομία ταλανίζεται μεταξύ οριακής ανάπτυξης και ύφεσης. Οι μετοχές των γερμανικών επιχειρήσεων όμως επελαύνουν οδηγώντας τον DAX από το ένα ιστορικό υψηλό στο άλλο.

Οι γερμανικές εταιρείες όμως κερδίζουν, γιατί έχουν επενδύσει στην Κίνα η οποία ετοιμάζεται να απαντήσει κατακλύζοντας την Ευρώπη με φθηνότερα κινέζικα αυτοκίνητα, τον τομέα που οι Γερμανοί είχαν το πλεονέκτημα.

Το μεγαλύτερο σοκ που θα μπορούσε να συμβεί τα επόμενα χρόνια είναι, μετά από κάποια στρατιωτική κίνηση της Κίνας στην περιοχή της, ανάλογη με τη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Δύση να απαντήσει, μεταξύ άλλων και με οικονομικές κυρώσεις.

Οι δυτικές εταιρείες που έχουν επενδύσει στην Κίνα θα αναγκαστούν να εγκαταλείψουν τις εκεί επενδύσεις τους, όπως εγκατέλειψαν οι Αμερικάνοι τις επενδύσεις στην Κούβα, όταν επικράτησε το Καστρικό καθεστώς και δήμευσε όλες τις ξένες επιχειρήσεις.

Ένα τεράστιο ποσοστό των πωλήσεων και των κερδών της Wall Street και των ευρωπαϊκών αγορών προέρχεται από τις πωλήσεις στην Κίνα. Το σενάριο αυτό όμως δεν φαίνεται να είναι του άμεσου παρόντος.

Επί του παρόντος είναι η απώλεια δυνητικών επενδύσεων από ελληνικές και ευρωπαϊκές επιχειρήσεις στην Ελλάδα και την Ευρώπη λόγω των συνθηκών οικονομικού και εμπορικού πολέμου που κλιμακώνουν Κίνα και ΗΠΑ.

Κάποιοι θα μας καθησυχάσουν πως καθώς είναι μια οικονομία που στηρίζεται στο τουρισμό και τις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις δεν κινδυνεύουμε από την απουσία της ούτως ή άλλως ισχνής συνεισφοράς της παραγωγική οικονομίας στο εθνικό εισόδημα.

Κάνουν λάθος, αν οι Γερμανοί και κάτοικοι των άλλων ισχυρών οικονομιών του ευρωπαϊκού βορρά υποστούν μείωση εισοδημάτων θα σταματήσουν να έρχονται διακοπές στην Ελλάδα.  Η συνεισφορά της Γερμανίας στα προγράμματα από όπου προκύπτουν οι επιδοτήσεις προς τον Νότο ξεπερνούν το 25%.

Όλες αυτές οι εξελίξει συνιστούν κομμάτια ενός παζλ που με μαθηματική ακρίβεια οδηγεί σε ένα οικονομικό και πολιτικό σοκ, όπως το περιέγραφε ο Economist πριν από λίγες μέρες.

"Κοιτάξτε βαθύτερα, όμως, και θα δείτε ευθραυστότητα. Για χρόνια η τάξη που διέπει την παγκόσμια οικονομία από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά έχει διαβρωθεί. Σήμερα είναι κοντά στην κατάρρευση.

Ένας ανησυχητικός αριθμός παραγόντων θα μπορούσε να πυροδοτήσει μια κάθοδο στην αναρχία, όπου η ισχύς προκρίνεται  και ο πόλεμος είναι και πάλι το καταφύγιο των μεγάλων δυνάμεων.

Ακόμα κι αν δεν έρθει ποτέ η σύγκρουση, η επίδραση στην οικονομία από την κατάρρευση των κανόνων θα μπορούσε να είναι γρήγορη και βάναυση..."

Βλέπε: The liberal international order is slowly coming apart

Ένα κραχ ή ένας Γ' Παγκόσμιος Πόλεμος μοιάζουν να είναι εγγύτερα απ΄ όσο φαίνεται.

[email protected]