Μας το είπε και ο Έλον Μασκ

Του Άγη Βερούτη

Πριν λίγο καιρό, ένα νέο παιδί με ρώτησε την άποψή μου για να ανοίξει μια καινούργια εταιρεία στην Ελλάδα για να προσπαθήσει να υλοποιήσει μια ιδέα του που αφορούσε μεταποίηση σε αγροτικά προϊόντα.

Προσπάθησα να τον αποτρέψω από το να πάρει το ρίσκο, τουλάχιστον ώσπου να έχει την ωριμότητα και το σιδερένιο στομάχι για να αντεπεξέλθει στα εμπόδια στην επιχειρηματικότητα που αναπόφευκτα εμφανίζονται σε κάθε νέα προσπάθεια.

Κυρίως θα προσπαθούσα να τον/την κάνω να καταλάβει ότι τα λάθη στην Ελλάδα πληρώνονται πολύ ακριβά! Δεν υπάρχει η κουλτούρα της κοινωνίας και του νομοθέτη που συγχωρεί λάθη στην επιχειρηματικότητα, ακόμα και αν το λάθος είναι να πουλήσεις σε κάποιον που τελικά δεν σε πληρώνει ή αργεί τόσο ώστε να χρησιμοποιεί την οφειλή του προς εσένα έναντι τραπεζικού δανεισμού και να μένεις πίσω στις δικές σου υποχρεώσεις, είναι σύνηθες.

Είναι καλύτερο να μάθει κάποιος κοιτώντας κάποιον έμπειρο ώστε να μάθει τι λάθη πρέπει να αποφεύγονται πάση θυσία, και εκείνα τα λάθη που γίνονται πληρώνονται όχι από τις οικονομίες του επιχειρηματία, αλλά από τον τζίρο που ήδη έχει. 

Δυστυχώς, στη χώρα μας τα επιχειρηματικά λάθη δεν συγχωρούνται!
Τα πραγματικά επιχειρηματικά λάθη. Οι απατεώνες δυστυχώς κυκλοφορούν ατιμώρητοι, γιατί βάζουν "αυτοφωράκηδες" μπροστά.

Αν κάποιος έχει ένα μεγάλο πελάτη που αποφασίσει να μην πληρώσει το σύνολο της οφειλής του ή περάσει σε νέο ιδιοκτήτη που για να πληρώσει ζητάει διαγραφή μέρους του χρέους του προηγούμενου ιδιοκτήτη (βλ. Περίπτωση Μαρινόπουλου), ξαφνικά βρίσκεσαι να χρωστάς και να πληρώνεις ΦΠΑ που δεν θα εισπράξεις ποτέ και φόρο εισοδήματος σε τζίρο που στην πραγματικότητα δεν θα έχεις.

Σε συνδυασμό με το κόστος για να κινηθείς δικαστικά για να εισπράξεις ίσως μετά από 5-10 χρόνια, αν αυτός που σου χρωστάει δεν έχει κλείσει την εταιρεία και αν έχει προσωπικά περιουσιακά στοιχεία, η έκδοση μεγάλων τιμολογίων για μια εταιρεία είναι ρώσικη ρουλέτα.

Από την άλλη, υπάρχουν επιτήδειοι που βάζουν μπροστά έναν υπερήλικα ως ιδιοκτήτη/διαχειριστή και φορτώνουν μήνες ΦΠΑ και οφειλών προς προμηθευτές, ενώ μετά εξαφανίζονται με τα ζεστά μετρητά και ανοίγουν άλλη κανονική εταιρεία με τα χρήματα που υφάρπαξαν από τα θύματά τους και το κράτος. 

Αυτά είναι τα λεγόμενα "ριχτάδικα" και, δεδομένου ότι παίρνει δέκα και πάνω χρόνια για να ξεκαθαρίσει η κατάσταση στη Δικαιοσύνη σε μια τέτοια περίπτωση, θα συνεχίσουν να είναι πρόβλημα όσο υπάρχουν άπειροι αδαείς ή συνειδητοί 80χρονοι που δέχονται να είναι "αυτοφοράκηδες" για τους πονηρούς με μικρό αντίτιμο, ενώ όταν φτάσει το χτένι στον κόμπο είναι συγχωρεμένοι για όλα.

Με την ουσιαστική απουσία τραπεζικού δανεισμού προς οποιονδήποτε πλην όσων ΔΕΝ χρειάζονται δανεισμό, και το σημαντικό αρχικό κόστος της λειτουργίας μιας μικρής εταιρείας που πρέπει να καλυφθεί από τις οικονομίες των ιδρυτών της, η συμβουλή μου ήταν να κάτσει στα αβγά του! 

Πιθανότατα τον πρώτο χρόνο θα έχει μηδενικό τζίρο ενώ θα τρέχουν τα κόστη σύστασης, έδρας, λογιστή, ΔΕΚΟ, ΕΦΚΑ του ιδρυτή, κόστη συνεργατών και τυχόν υπαλλήλου, καθώς και Τεκμαρτού εισοδήματος του επιχειρηματία.

Ένα νέο παιδί χωρίς εμπειρία στις δυσκολίες και χωρίς χοντρό πορτοφόλι (ή τζίρο από άλλες δραστηριότητες) για να πληρώνει τα φουσκωμένα λειτουργικά κόστη, ώσπου να αρχίσει να εισπράττει, έχει τεράστιες πιθανότητες αποτυχίας, που μπορεί να του κοστίσουν στην υπόλοιπη ζωή του και να τον βάλουν σε ένα καθοδικό σπιράλ από το οποίο να μη μπορεί να βγει ποτέ.

Ακόμα και στην Αμερική το να φτιάξει κάποιος μια εταιρεία στο γκαράζ του και να χτίσει μια καινούργια δραστηριότητα είναι πλέον δύσκολο.

Ζούμε στην εποχή που το άθλημα της επιχειρηματικότητας και των καλών ιδεών είναι μόνο για όσους έχουν ένα σημαντικό αρχικό κεφάλαιο να ρισκάρουν ή ζουν σε χώρες που επιτρέπουν τα "λαθη". Εμείς ΔΕΝ είμαστε μια τέτοια χώρα.

Δυστυχώς αυτό δεν είναι καλό για την οικονομία μας, ούτε για τα νέα παιδιά με τις μεγάλες ιδέες.

Αν δεν βελτιώσουμε σύντομα το περιβάλλον, όπου κάποιος μπορεί να κουβαλάει μια οφειλή στην εφορία για 30-40 χρόνια, ενώ για ανθρωποκτονία εξ αμελείας ίσως πάρει ως 5-6 χρόνια και ίσως και με αναστολή, ας μην περιμένουμε νέα επιχειρηματικότητα...

Ας δούμε πιο προσεκτικά το θέμα γιατί δεν είναι δυνατόν όλα τα παιδιά μας να γίνουν μπάρμαν στα νησιά για σεζόν 6 μήνες με 12 ώρες δουλειά τη μέρα για 7 ημέρες την εβδομάδα, με έσοδα μισά άσπρα, μισά μαύρα €1.500 το μήνα, και άνεργοι στο επίδομα ανεργίας των €400 το μήνα, στο σπίτι των γονιών τους για άλλους 6 μήνες. Ακόμα όμως και όσοι ακολουθήσουν την πορεία αυτή, είναι σχεδόν αδύνατον να φτιάξουν οικογένεια και να κάνουν παιδιά για να μείνει η χώρα μας ζωντανή μετά από δυο γενιές.

Δεν είμαστε και οι μόνοι στον κόσμο με αυτό το πρόβλημα, αλλά ίσως κάτι παραπάνω να ξέρει ο Έλον Μασκ, που σε εμάς χτύπησε το κουδούνι του κινδύνου πριν λίγες εβδομάδες ως αυτούς σε μεγαλύτερο δημογραφικό κίνδυνο.

[email protected]