Mrówka Voldemort. Odkryto nowy gatunek drapieżnego owada

Dlaczego Voldemort? Naukowcom nietypowy wygląd mrówki skojarzył się z mrocznym czarodziejem. Mrówka ma długie, cienkie kończyny, bardzo chudy odwłok, ma też charakterystyczną, szarozielonkawą barwę. Wygląd ten wynika z nietypowego środowiska, zamieszkiwanego przez owada.

Przerażający łowca w mroku

L. voldemort mieszka w spalonym słońcem Pilbara w północno-zachodniej Australii. Ale ona sama tego słońca niemal nie widuje. Mrówkę odkryli dr Mark Wong z Uniwersytetu Australii Zachodniej i Jane McRae z Bennelongia Environmental Consultants podczas badań mających udokumentować gatunki zwierząt, które w tym regionie żyją pod ziemią. Odkrycie opisują w artykule opublikowanym w ogólnodostępnym czasopiśmie ZooKeys.

Znaleziono tylko dwa okazy tego dziwnego, nowego gatunku mrówek. Obydwa zostały zebrane w sieć, którą opuszczono do 25-metrowego odwiertu. W porównaniu do innych gatunków mrówek z rodziny Leptanilla L. voldemort ma niezwykle smukłe ciało oraz długie, wrzecionowate czułki i nogi. Ta niezwykła morfologia skłoniła ekspertów do spekulacji, czy rzeczywiście żyje w glebie, jak inne gatunki mrówek Leptanilla, czy też wykorzystuje inne podziemne schronienie, takie jak wypełnione powietrzem puste przestrzenie i pęknięcia, które tworzą się w warstwach skał znajdujących się głębiej pod ziemią.

Długie, ostre szczęki L. Voldemorta nie pozostawiają jednak wielu znaków zapytania. „Leptanilla Voldemort jest prawie na pewno drapieżnikiem, przerażającym łowcą z ciemności. Potwierdza to to, co wiemy z nielicznych obserwacji wyspecjalizowanych zachowań łowieckich innych gatunków mrówek Leptanilla, gdzie maleńkie robotnice używają ostrych szczęk i żądeł, aby unieruchomić znacznie większe od nich, żyjące w ziemi stonogi” stwierdził dr Wong. Nie wiadomo jednak, które stworzenia padają ofiarą tych mrówek. W tym samym miejscu zebrano wiele innych podziemnych bezkręgowców, w tym stonogi, chrząszcze i muchy.

Na całym świecie żyje ponad 14 000 gatunków mrówek, ale tylko około 60 należy do zagadkowego rodzaju Leptanilla. W przeciwieństwie do większości mrówek, wszystkie gatunki Leptanilla są hipogeiczne – ich małe kolonie, zwykle składające się z królowej i zaledwie stu około stu robotnic, gniazdują i żerują wyłącznie pod ziemią. Aby przystosować się do życia w ciemności, robotnice Leptanilli są ślepe i bezbarwne. Mrówki te mierzą zaledwie 1 do 2 milimetrów – niewiele więcej niż ziarnko piasku – dzięki czemu mogą bez wysiłku poruszać się po glebie. Ze względu na ich niewielkie rozmiary, blade ubarwienie i wyjątkowe podziemne siedliska, znalezienie gatunków Leptanilla jest wyzwaniem nawet dla doświadczonych naukowców zajmujących się mrówkami, a duża część ich biologii pozostaje owiana tajemnicą.

Podczas gdy Australia może poszczycić się jednym z najwyższych na świecie poziomów różnorodności mrówek – szacunkowo liczba gatunków wynosi od 1300 do ponad 5000 – L. voldemort jest dopiero drugim gatunkiem Leptanilla odkrytym na tym kontynencie. Pierwszy z nich, Leptanilla swani, został opisany prawie sto lat temu – z małej kolonii znalezionej pod skałą w 1931 roku – i od tego czasu prawie nigdy go nie widziano.