NOS Nieuws•
De hoofddoekplicht voor vrouwen in Iran wordt strenger gehandhaafd. Op sociale media worden de laatste dagen video’s geplaatst waarin te zien is dat de politie hardhandig optreedt tegen vrouwen die zich niet aan de kledingvoorschriften houden.
Vorige week kondigde de Iraanse politie aan harder op te treden tegen vrouwen die op straat geen hoofddoek dragen. Op beelden is bijvoorbeeld te zien dat een vrouw hardhandig een busje in wordt getrokken. Iran-deskundige Peyman Jafari noemt die beelden verontrustend.
In het NOS Radio 1 Journaal zei hij vanmorgen dat de strengere aanpak voor onrust zorgt in Iran in alle lagen van de bevolking. “Zelfs onder conservatieven en religieuzen zijn er zorgen over de timing. Zij vinden dat het land deze problemen niet moeten veroorzaken nu het in conflict is met Israël. Andere Iraniërs vinden het belachelijk dat de overheid de repressie weer een stapje opvoert op straat.”
Maandenlange protesten
In september 2022 ontstonden grote protesten in het land na de dood van de 22-jarige Mahsa Amini. Zij droeg haar hoofddoek volgens de zedenpolitie niet op de juiste manier en werd met veel geweld opgepakt. Ze raakte in coma en overleed in het ziekenhuis.
Daarop volgden grote protesten. Iraniërs eisten vrijheid en het vertrek van het regime. De protestgolf werd gesteund tot ver buiten het land. Wereldwijd knipten vrouwen een stuk haar af en deelden video’s daarvan online. Hoofddoeken belandden op brandstapels.
Die protesten hielden maandenlang aan en het regime trad hard op. Meer dan 500 demonstranten kwamen om het leven en duizenden mensen belandden in de gevangenis. Eerder berichtte de NOS over de gedwongen bekentenissen en martelingen in die gevangenissen. Meerdere Iraniërs zijn opgehangen vanwege hun deelname aan de protesten.
Onomkeerbaar
Politiek gezien werd volgens Jafari niets bereikt, omdat de protesten de kop werden ingedrukt, maar op straat was wel een verandering te zien. “Daar kregen Iraniërs het vertrouwen om een hoofddoek niet te dragen of te dragen op een manier zoals zij dat willen.”
Jafari zegt dat die verandering vooral in de grote steden te zien is. “De regering wil die gewonnen ruimte terugpakken. Ze willen af en toe even laten zien wie de baas is. Zeker als het zomerseizoen begint, dan weten ze dat vrouwen wat meer ruimte nemen. Met deze optredens willen ze angst zaaien.”
Toch is volgens Jafari de verandering vanuit de bevolking onomkeerbaar. “Mensen vinden het dragen van een hoofddoek steeds vaker een keuzevrijheid en die verandering is niet tegen te houden.”
De Iran-deskundige verwacht op korte termijn geen nieuwe demonstraties. Hij ziet dat mensen de strijd opgeven. “Die vertrekken gewoon.” Hij doelt op de emigratie van vooral jongeren, studenten en hogeropgeleiden. “De mensen hebben dus geen hoop op verandering, terwijl de onvrede groot is.”
